Teraz jest czwartek, 28 marca 2024, 09:50

Strefa czasowa: UTC + 1




Utwórz nowy wątek Odpowiedz w wątku  [ Posty: 37 ] 
Autor Wiadomość
 Tytuł: Drukarka 3D / CNC - WaterGate
PostNapisane: piątek, 29 września 2017, 08:22 
Offline
modelarz
Avatar użytkownika

Dołączył(a): wtorek, 3 stycznia 2017, 09:32
Posty: 823
Wiek: 42
Lokalizacja: Warszawa
Od jakiegos czasu kompletowalem wyposazenie do drugiej drukarki.
Kilka zalozen: pole pracy 300 x 300 x 300.
Uniwersalna glowica do pracy z kazdym rodzajem filamentu - chlodzona woda (stad nazwa Water). A Gate - bo konstrukcja bramowa :).
Sztywniejsza od mojej Prusy i3 na walkach 8mm.

Wiec kupilem Mege 2560 i rampsa na Aliexpress.
Stol MK2 Alu 200 x 300 z Aliexpress
Walki 12mm 6 x 500mm z Allegro
10mm sruby trapezowe + nakretki z Allegro
Lozyska LM12UU na Aliexpress
Silniki Japan Servo 1.8A. - 4 x 13zl
Konstrukjca ramy to 2 odcinki blatu 28mm z Castoramy po 5zl szt - koszt ramy 10zl :) Polaczona katownikami meblowymi i stalowymi - koszt drugie 10zl. Planuje obudowac ja sklejka 3mm i zrobic jej zamknieta komore.
Wydruki z ABS (czerwone) i PET (niebieski swiecacy) i PLA (blekitny) - oczywiscie z Prusy i3. To i owo bym jeszcze poprawil - moge udostepnic STLe.

Na razie orientacyjny koszt bez zasilacza ok 600zl

Wczoraj odbylo sie podlaczenie do zasilacza i uruchomienie i ... to zyje!!!

Obrazek

Kabelkologia:
Obrazek

Stol alu:
Obrazek

Okazalo sie ze silniki maja od razu zebatki ktore pasuja na pasek GT2. Chociaz prawdopodobnie jest to MX2 o rozstawie 0.08" czyli 2.032mm - ale nie bede sie przejmowac tymi 0.032 mm.

Obrazek

Chwilowo nie mam silnika krokowego do ekstrudera, ale...

jak widac lezy sobie tez szlifierka DWT600 (kupiona za 120zl z OLX), do ktorej mam juz zaprojektowane uchwyty (to co na razie widac to testowe obejmy o grubosci 2 - 5mm sprawdzajace czy dobrze obejmuja ksztal szlifierki - oczywiscie STL beda dostepne).

Wiec plan jest taki - ze w weekend wydrukuje docelowe uchwyty na szlifierke i sprobujemy cos pofrezowac... Mam frezy 2 mm i zobaczymy czy to bedzie cos warte. Oczywiscie predkosci bez szalenstw.

_________________
Pozdrawiam
Przemek


Ostatnio edytowano czwartek, 5 października 2017, 13:14 przez japim, łącznie edytowano 1 raz

Góra
 Zobacz profil Wyślij e-mail  
 
 Tytuł: Re: Drukarka 3D - WaterGate
PostNapisane: piątek, 29 września 2017, 09:11 
Offline
Moderator
Avatar użytkownika

Dołączył(a): sobota, 20 marca 2010, 17:47
Posty: 6496
Wiek: 52
Lokalizacja: Józefów (ten koło Błonia)
Zacnie. To i ja się w końcu skuszę na większe pole robocze bo na razie to bym chciał ale i trochę sie boję.

_________________
hejcia :-)
TKS 1/6 , 7TP 1/6


Góra
 Zobacz profil Wyślij e-mail  
 
 Tytuł: Re: Drukarka 3D - WaterGate
PostNapisane: piątek, 29 września 2017, 09:23 
Offline
modelarz
Avatar użytkownika

Dołączył(a): wtorek, 3 stycznia 2017, 09:32
Posty: 823
Wiek: 42
Lokalizacja: Warszawa
Dzieki :)

Adam - Ty lepiej skoncz ten projekt Karasia :)

A moja nowa drukarka ma pomoc w druku projektu F8F Bearcat :)

Dodatkowa uwaga - ten nowy stol ma takie fajne wyciecie w srodku - w ktory mozna wlozyc termistor.

Dzieki temu temepratura mierzona jest nie na grzalce - ale bezposrednio na szkle.
Jako szklo do druku mam zamiar zastosowac zwykla szybke z antyramy A3. Ciekaw jestem czy wytrzyma sciaganie wydruku. Bo w Prusie mam obecnie 4mm tafle.

Mimo ze stol jest o wymiarach 300 x 200 to realny zakres ruchu stolu to 300 x 300 wiec dajac dowolna inna podkladke mozna drukowac na calej powierzchni.

Na razie dalem Z-tke na krancowce - ale w Prusie mam auto bed level - dzieki temu moge drukowac na byle jakiej powierzchni - byle byla plaska. W sensie moge podlozyc np arkusz tektury i tez na niej wydrukuje :P

Sam stol grzany jest sciagany - podlaczenie wykonane jest na wtyczkach (silnikowe goldy 3.5mm do stolu) i JST do termistora. Zasilanie stolu idzie przez kable glosnikowe i dodatkowy modul zewnetrzny za 13zl z Ali. W mojej Prusie upalil sie konektor podlaczajacy zasilanie do Rampsa i tam chwilowo zastosowalem przylutowane zlacze gold 2mm ale pewnie docelowo tez zastosuje takie rozwiazanie.

Do frezowania planowalem przykrecany waste board z plyty wiorowej 18mm. Zobaczymy jak to wyjdzie.

_________________
Pozdrawiam
Przemek


Góra
 Zobacz profil Wyślij e-mail  
 
 Tytuł: Re: Drukarka 3D - WaterGate
PostNapisane: piątek, 29 września 2017, 11:52 
Offline
modelarz
Avatar użytkownika

Dołączył(a): środa, 24 sierpnia 2016, 09:58
Posty: 75
Wiek: 50
Lokalizacja: Olsztyn
japim, obawiam się że szyba z antyramy będzie za cienka a po za tym nie jest to szyba hartowana więc może Ci strzelić podczas rozgrzewania, schładzania czy zdejmowania wydruku.


Góra
 Zobacz profil Wyślij e-mail  
 
 Tytuł: Re: Drukarka 3D - WaterGate
PostNapisane: piątek, 29 września 2017, 12:04 
Offline
modelarz
Avatar użytkownika

Dołączył(a): poniedziałek, 25 stycznia 2016, 13:16
Posty: 3703
Wiek: 58
Lokalizacja: Winnica k/Pułtuska
Lustro 4mm docięte u szklarza kosztuje naście złotych, a sprawdza się doskonale :D

_________________
Pozdrawiam, Artur


Góra
 Zobacz profil Wyślij e-mail  
 
 Tytuł: Re: Drukarka 3D - WaterGate
PostNapisane: piątek, 29 września 2017, 12:06 
Offline
modelarz
Avatar użytkownika

Dołączył(a): wtorek, 3 stycznia 2017, 09:32
Posty: 823
Wiek: 42
Lokalizacja: Warszawa
Zdaje sobie z tego sprawe. Dlatego wlasnie przeprowadze test. Jakby co to w pogotowiu bedzie szyba z piekarnika :) Koszt 25zl ...

_________________
Pozdrawiam
Przemek


Góra
 Zobacz profil Wyślij e-mail  
 
 Tytuł: Re: Drukarka 3D - WaterGate
PostNapisane: piątek, 29 września 2017, 12:08 
Offline
modelarz
Avatar użytkownika

Dołączył(a): wtorek, 3 stycznia 2017, 09:32
Posty: 823
Wiek: 42
Lokalizacja: Warszawa
Artu napisał(a):
Lustro 4mm docięte u szklarza kosztuje naście złotych, a sprawdza się doskonale :D


Zalezy gdzie - ceny w Warszawie do tanich nienaleza. Zapytalem kiedys u pobliskiego szklarza ile by chcial za szybke 20 x 20 (zanim kupilem w Propoxie) i jak krzyknal mi 35zl za 4mm to powiedzialem pass.

_________________
Pozdrawiam
Przemek


Góra
 Zobacz profil Wyślij e-mail  
 
 Tytuł: Re: Drukarka 3D - WaterGate
PostNapisane: piątek, 29 września 2017, 12:17 
Offline
modelarz
Avatar użytkownika

Dołączył(a): poniedziałek, 25 stycznia 2016, 13:16
Posty: 3703
Wiek: 58
Lokalizacja: Winnica k/Pułtuska
W Pułtusku za dwie 240x240mm zapłaciłem 20zł ze szlifowaniem rantów :mrgreen:

_________________
Pozdrawiam, Artur


Góra
 Zobacz profil Wyślij e-mail  
 
 Tytuł: Re: Drukarka 3D - WaterGate
PostNapisane: piątek, 29 września 2017, 12:30 
Offline
modelarz
Avatar użytkownika

Dołączył(a): wtorek, 3 stycznia 2017, 09:32
Posty: 823
Wiek: 42
Lokalizacja: Warszawa
Natomiast antyrama w Castoramie to koszt 6zl....
https://www.castorama.pl/produkty/urzad ... uct_review

_________________
Pozdrawiam
Przemek


Góra
 Zobacz profil Wyślij e-mail  
 
 Tytuł: Re: Drukarka 3D - WaterGate
PostNapisane: sobota, 30 września 2017, 15:55 
Offline
modelarz
Avatar użytkownika

Dołączył(a): wtorek, 3 stycznia 2017, 09:32
Posty: 823
Wiek: 42
Lokalizacja: Warszawa
STL do zacisku dostępne są na Thingiverse:
https://www.thingiverse.com/thing:2560826

_________________
Pozdrawiam
Przemek


Góra
 Zobacz profil Wyślij e-mail  
 
 Tytuł: Re: Drukarka 3D - WaterGate
PostNapisane: poniedziałek, 2 października 2017, 07:37 
Offline
modelarz
Avatar użytkownika

Dołączył(a): wtorek, 3 stycznia 2017, 09:32
Posty: 823
Wiek: 42
Lokalizacja: Warszawa
A szlo tak dobrze...

Wszystko zmontowane na pajaka gotowe do uruchomienia:
Obrazek

Obrazek

Zasilacz 550W 12V:
Obrazek

Niestety po podlaczeniu okazalo sie ze poszedl dymek (WTF??). Ze stabilizatora 5V na plytce z Mega 2560. Sama plytka dziala

to WTF to efekt krancowek ktore oczywiscie zamiast podlaczyc GND/Signal podlaczylem +/ GND - bo kolorki na kablach mialem czerwony/czarny.

Wiec zamowilem juz stabilizatory na allegro - beda moze w srode.

Do tego wyszla jedna "wada" - os X (poprzeczna brama) nie jest odporna na skrecanie... Bede musial dorobic jakas 3 nozke/raczke na szczycie mocowania wrzeciona, ktora dodatkowo odbierze obroty, bo chwilowo mam duzy "luz" spowodowany skrecaniem sie osi X z powodu niewystarczajaco duzej sztywnosci elementow wydrukowanych z PET-G mocujacych ja do osi Z.

_________________
Pozdrawiam
Przemek


Góra
 Zobacz profil Wyślij e-mail  
 
 Tytuł: Re: Drukarka 3D - WaterGate
PostNapisane: środa, 4 października 2017, 23:12 
Offline
modelarz
Avatar użytkownika

Dołączył(a): wtorek, 3 stycznia 2017, 09:32
Posty: 823
Wiek: 42
Lokalizacja: Warszawa
Kontroler naprawiony - dzięki Pitlabowi. Dzięki wielkie Piotrek!!!!

Dzisiaj bawiłem się kalibracja i drukowaniem dwóch ostatnich wzmacniaczy osi x.

Wygenerowalem kod w slicerze odpowiednio go oszukując co do dyszy, prędkości retrakcji i temperatur aby zasymulowac maszynę do cięcia a nie do plucia.

Pierwsze przebiegi na sucho bo juz późno było a wrzeciono strasznie jednak hałasuje a do tego nie zrobiłem jeszcze uchwytów mocujących obrabianego materiału do stołu - w tym celu odwiedziłem Castorame skąd przywiozlem sobie kilka nakrętek pazurkowych M5.

_________________
Pozdrawiam
Przemek


Góra
 Zobacz profil Wyślij e-mail  
 
 Tytuł: Re: Drukarka 3D - WaterGate
PostNapisane: środa, 4 października 2017, 23:18 
Offline
modelarz
Avatar użytkownika

Dołączył(a): wtorek, 3 stycznia 2017, 09:32
Posty: 823
Wiek: 42
Lokalizacja: Warszawa
Wiem ze bez filmu się nie liczy wiec oto i filmik dokumentujący dzisiejsze boje:





edyta Ellipsis: Filmy wstawiamy w znaczkiach [ video ] [ \ video ] i wtedy się ładnie wyświetlają

_________________
Pozdrawiam
Przemek


Góra
 Zobacz profil Wyślij e-mail  
 
 Tytuł: Re: Drukarka 3D - WaterGate
PostNapisane: czwartek, 5 października 2017, 10:02 
Offline
Moderator
Avatar użytkownika

Dołączył(a): czwartek, 12 kwietnia 2012, 10:46
Posty: 6037
Wiek: 45
Lokalizacja: Kraków
Ten stół to wartoby przejechać frezem na całej powierzchni - żeby uzyskać w miarę równą powierzchnię względem frezu.
Kiedyś coś robiłem z takich płyt i ich wymiary grubości były dość przypadkowe.

_________________
pozdrawiam
Hubert
https://www.banggood.com/?p=WQ230911983820130156


Góra
 Zobacz profil Wyślij e-mail  
 
 Tytuł: Re: Drukarka 3D - WaterGate
PostNapisane: czwartek, 5 października 2017, 11:06 
Offline
modelarz
Avatar użytkownika

Dołączył(a): wtorek, 3 stycznia 2017, 09:32
Posty: 823
Wiek: 42
Lokalizacja: Warszawa
Ellipsis napisał(a):
Ten stół to wartoby przejechać frezem na całej powierzchni - żeby uzyskać w miarę równą powierzchnię względem frezu.
Kiedyś coś robiłem z takich płyt i ich wymiary grubości były dość przypadkowe.


Też się nad tym zastanawiałem.
Będzie to oznaczać dużo frezowania - frezem 3mm bo taki mam największy :) Ale apetyt rośnie w miarę jedzenia i pewnie dokupię sobie jakieś zestawy z BG:
https://www.banggood.com/6mm-Shank-Alum ... 41201410X7
lub:
https://www.banggood.com/5pcs-6mm-2-Flu ... 41201410X7

Albo taki kit:
https://www.banggood.com/10pcs-1_5-6mm- ... 41201410X7


Jednak najpierw muszę wpuścić jeszcze kilka śrub mocujących stół do osi Y. No i dodać otwory do mocowania zacisków. Dzisiaj po powrocie z pracy planuję zapuścić jeszcze próbny przejazd z pisakiem. A potem już na "grubo" - jakiś HDF/MDF lub kawałek wióra.

Chwilowo stół traktuje jako tzw "waste board" - jak go za bardzo potne to koszt wymiany na nowy to 7zł z Castoramy.
Aby go oszczędzić to mogę dodać jeszcze jedną warstwę :)

Oczywiście drukarka będzie miała swój własny grzany stół. A sama głowica będzie miała auto level - co by za bardzo nie stresować się nierównościami :)

_________________
Pozdrawiam
Przemek


Góra
 Zobacz profil Wyślij e-mail  
 
 Tytuł: Re: Drukarka 3D / CNC - WaterGate
PostNapisane: czwartek, 5 października 2017, 19:33 
Offline
modelarz
Avatar użytkownika

Dołączył(a): wtorek, 3 stycznia 2017, 09:32
Posty: 823
Wiek: 42
Lokalizacja: Warszawa
Nie mogłem się doczekać.
Miałem robić przejazdy na sucho za pomocą długopisu - ale za Chiny Ludowe nie mogłem go przyczepić.
Już nawet nastawiłem drukowanie mocowania na długopis - ale trwa to długo - nadal się drukuje gdy to piszę.

Stwierdziłem - raz kozie śmierć :D W Slic3rze wygenerowałem sobie kod na takie coś:
Obrazek

Musiałem co prawda ręcznie zmienić głębokość frezowania Z > 0 na Z < 0, ale w przypadku tego było to banalne.
Niestety Slic3R robił mi za szybkie ruchy osią Z (retrakcja) i gdy puszczałem na sucho w powietrzu to niestety OS Z trochę wariowała i niestety musiałem ręcznie ją spowolnić. Niestety Chyba zmieniłem za dużo w G-codzie, bo przejazdy G0 miałem wolniejsze niż posuwy G1....

Wszystko puszczałem na razie z Pronterface - ale docelowo będzie jechało na Merlinie z karty SD.
Obrazek
Ale udało się!

Obrazek
Filmik ładuje się na YT.

Oto i film:

_________________
Pozdrawiam
Przemek


Góra
 Zobacz profil Wyślij e-mail  
 
 Tytuł: Re: Drukarka 3D / CNC - WaterGate
PostNapisane: piątek, 6 października 2017, 09:39 
Offline
modelarz
Avatar użytkownika

Dołączył(a): wtorek, 3 stycznia 2017, 09:32
Posty: 823
Wiek: 42
Lokalizacja: Warszawa
Właściwie to można podsumować moje boje tak:
Obrazek

Pora zabrać się za wersję drukującą.
Jak poczyszcze STL, to załaduje na Thingiverse - gdyby ktoś chciał zrobić sobie tanie uniwersalne CNC.

_________________
Pozdrawiam
Przemek


Góra
 Zobacz profil Wyślij e-mail  
 
 Tytuł: Re: Drukarka 3D / CNC - WaterGate
PostNapisane: wtorek, 10 października 2017, 08:38 
Offline
modelarz
Avatar użytkownika

Dołączył(a): wtorek, 3 stycznia 2017, 09:32
Posty: 823
Wiek: 42
Lokalizacja: Warszawa
Ponieważ nie mogę znaleźć pudełka z silnikami krokowymi (gdzieś je dobrze schowałem w czasie remontu) to kupiłem na Alledrogo dwa silniczki Japan Serwo 1.7A. Postaram się zrobić wersję dwukolorową na bowdenie z wykorzystaniem tego:
https://www.thingiverse.com/thing:2088835
https://www.thingiverse.com/thing:2559848

Albo 3 kolorowa:
https://www.thingiverse.com/thing:2252706

Natomiast bardzo kusi mnie możliwość zamocowania lasera 3.5W:
Obrazek
https://www.banggood.com/450nm-3500mW-3 ... 41201410X7
Jest teraz w promocji za ok 260zl. Niestety nie da sie skorzystac z punktów ani kuponów, bo jest "Promo tag".
Czy mając możliwość frezowania warto bawić się w laser? Jedyne zastosowanie jakie widze to "bezgłośne" cięcie cienkich elementów jak papier lub balsa. Bo do cięcia grubszych i twardszych rzeczy odpalam frezarke i np HDF 3mm jade z frezem 1mm z prędkością minimum 10mm/sec na 2 przejazdy (przynajmniej tyle spróbowałem :) ) A laserem i tak musiałbym ciąć na kilka razy i nie wiadomo czy nie dużo wolniej.

Co mnie odstrasza - zalecany czas pracy max 30 minut... i 3.5W to ma w szczycie, a średnio to 2W.

EDIT: jest też inna, ale droższa wersja lasera 3.5W za 370zl: https://www.banggood.com/450nm-3500mW-B ... 41201410X7

_________________
Pozdrawiam
Przemek


Góra
 Zobacz profil Wyślij e-mail  
 
 Tytuł: Re: Drukarka 3D / CNC - WaterGate
PostNapisane: środa, 11 października 2017, 23:29 
Offline
Moderator
Avatar użytkownika

Dołączył(a): czwartek, 12 kwietnia 2012, 10:46
Posty: 6037
Wiek: 45
Lokalizacja: Kraków
Do robienia kolorów jest jeszcze "mosaica". I to dla drukarek z tylko 1 głowicą.

https://www.mosaicmanufacturing.com/


_________________
pozdrawiam
Hubert
https://www.banggood.com/?p=WQ230911983820130156


Góra
 Zobacz profil Wyślij e-mail  
 
 Tytuł: Re: Drukarka 3D / CNC - WaterGate
PostNapisane: czwartek, 12 października 2017, 07:40 
Offline
modelarz
Avatar użytkownika

Dołączył(a): wtorek, 3 stycznia 2017, 09:32
Posty: 823
Wiek: 42
Lokalizacja: Warszawa
Fajne. Ale cena jest 5 x wyższa od całej gotowej mojej maszyny. Pozostanę więc przy systemie Prometeus czyli dwóch extruderach typu bowden z jedną głowicą drukującą.

Na Ali kupiłem sobie jakiś czas temu takie płytki rozszerzające:
https://pl.aliexpress.com/item/3D-Print ... 71845.html
Jak ktoś woli Banggooda to też jest - ale 4 x droższy, ale ładniejszy:
https://www.banggood.com/3D-Printer-42- ... 41201410X7
- więc w sumie jestem w stanie zrobić sobie 4 kolorowca w cenie 1/10 tego co proponuje Mosaic :)
A teoria do podłączenia płytek rozszerzających jest tutaj:

http://reprap.org/wiki/Adding_more_extruders
Obrazek

EDIT:
Natomiast przy okazji płytek rozszerzających to oczywiście wymyślono także takie opto przejściówki:
https://www.banggood.com/MKS-CD-5786-St ... 41201410X7
Które umożliwiają podłączenie do sterowników Ramps/CNC Shield mocniejszych (>2A) sterowników to silników krokowych NEMA 23 i 34.

_________________
Pozdrawiam
Przemek


Góra
 Zobacz profil Wyślij e-mail  
 
 Tytuł: Re: Drukarka 3D / CNC - WaterGate
PostNapisane: poniedziałek, 16 października 2017, 07:13 
Offline
modelarz
Avatar użytkownika

Dołączył(a): wtorek, 3 stycznia 2017, 09:32
Posty: 823
Wiek: 42
Lokalizacja: Warszawa
Żeby nie było, że inni kończą swoje CNC a z moją frezarko/drukarka nic się nie dzieje.
Stół został już w 100% uzbrojony w nakrętki.
Rozstaw pasuje tak że mogę zamocować imadło do trzymania detali:
Obrazek

Dorobiłem też wtyczki do kupionych silników:
Obrazek
Obrazek

Skoro zakupione silniki mają już zębatkę GT2 to po co ją marnować. Chciałem wykorzystać ten fajny projekt:
Obrazek
https://www.thingiverse.com/thing:1579394 - ale okazało się, że nie mam takich łożysk jak w projekcie, a paski zębate które mam mają 100 zębów a nie 80. Więc zremiksowałem ten projekt pod moje komponenty i wydrukowałem 2 sztuki. Jest średnio o 1cm większy na długość i wysokość. Fotka ekstrudera będzie wieczorem.

Jest duża szansa że już dzisiaj ruszy pierwszy wydruk, a najpóźniej w weekend druk kolorowy za pomocą miksera 4 kolorowego, który zaprojektowałem i wrzuciłem na Thingiverse: https://www.thingiverse.com/thing:2587859
Obrazek

Jak drukarka ożyje to będzie można drukować na dwie fajerki :)

_________________
Pozdrawiam
Przemek


Góra
 Zobacz profil Wyślij e-mail  
 
 Tytuł: Re: Drukarka 3D / CNC - WaterGate
PostNapisane: wtorek, 17 października 2017, 09:01 
Offline
modelarz
Avatar użytkownika

Dołączył(a): wtorek, 3 stycznia 2017, 09:32
Posty: 823
Wiek: 42
Lokalizacja: Warszawa
Miał być update wieczorny - ale skończyłem walki późno i już nic nie wrzucałem.

1. Fotka ekstrudera miała być i jest, ale online pojawi się później. Przez chwilowe braki miejsca w telefonie fotka jest w aparacie.

2. Drukarka żyje :) i drukuje -> oczywiście kostka kalibracyjna 5 x 10 x 15:
Obrazek

A teraz kilka uwag:
1. Silniki osi jednak mam 1.2A i przy ustawieniu na stepstickach 0.6V czyli 1.2A pod sam korek silniki grzeją się - ale tylko na osi X i Y. Można je chwycić ręką i nie parzą, ale są gorące - temp pewnie ok 50 - 60 st C. Coś czego wcześniej nie uświadczyłem w Prusie. Tam mam silniki 1.7A. Nowe silniki które kupiłem do ekstruderów mają 1.7A i pewnie skończy się na przekładce - z ekstuderów na osie.
2. Już zapomniałem jak zabawna jest kalibracja nowej drukarki - gdy nie ma się auto bed levelingu... Myślałem, że mnie krew zaleje.
Najpierw okazało się, że krańcówkę źle przylutowałem i żebym nie wiem jak bardzo sie starał to Marlin nigdy by się nie zorientował, że już dojechał do końca Z. O mało nie skończyło się wygiętym stołem gdy dwa razy próbowałem zerować Z a ta z uporem maniaka wyginała mi stól...
Jak to ogarnąłem to najpierw 4 rogi na kartkę papieru. Potem zabawa z usawianie zacisku krańcówki - bez precyzyjnej śruby - tylko zacisk na osi - strasznie to mało dokładne nie mówiąc jak bardzo kłopotliwe i jak bardzo utrudnia życie. Ale już wszystko gra.
3. Okazało się, że na płycie Ramps 1.4 sterowanie obwodem grzania stołu jest realizowane poprzez otwieranie i zamykanie "minusa" na mosfecie a nie plusa. Plus jest wspólny z gniazdem prądowym 11A. A ponieważ mam dołożony zewnętrzny moduł to stwierdziłem, że nie muszę podłączać do Rampsa kabli prądowych do drugiego (lewego patrząc od góry) złącza prądowego. Okazało się, że bez tego na zaciskach D08 nie pojawia się napięcie potrzebne do zasygnalizowania pracy modułowi zewnętrznemu.
4. Szybka z antyramy z Castoramy okazała się być "krzywa" - wygięta. Ale jest na tyle cienka, że po założeniu 4 klipsów ładnie się dociągnęła. I wytrzymuje nacisk głowicy. Oraz nie pękła przy pierwszej próbie druku - na razie bez podgrzewania - zobaczymy co z tego będzie jak pojawi się zasilanie na stole i będzie grzanie:)

Akcje do zrobienia na już:
1. dołożyć zasilanie na "+" aby uruchomić stół
2. dodać izolację pod stół, bo chwilowo zieje tam ogromna pustka
3. wydrukować i dodać serwo do auto bed level, albo precyzyjne sterowanie położeniem wysokości czujnika z, bo na chwilę obecną regulacja odbywa się poprzez popukiwanie śrubokrętem.
4. dołożyć wentylatory chłodzące wydruk - bo pierwszy wydruk z PLA wyszedł, ale się trochę rozpuścił.
5. dodać wentylator chłodzący rampsa - albo wydrukować tunel chłodzący - bo zasilacz serwerowy ma swój bardzo wydajny wentylator, który wysysa powietrze z obudowy i dmucha do góry - więc mógłbym wykorzystać fakt, że powietrze zasysa od strony wyprowadzenia zasilania 12V i przy okazji z pomocą tunelu mógłby czerpać go z nad Rampsa i przy okazji może go chłodzić.

Tzw "To Do List":
1. dorobić łańcuchy kablowe - do grzanego stołu i do osi X oraz Y
2. porobić przepusty w ramie i ogarnąć/pochować kabelkologię.
3. dodać drugi ekstruder -> już jest wydrukowany, tylko trzeba go zamocować. Szkoda tylko że wydrukowałem 2 "prawe" - trzeba było drugi zrobić symetryczny... No i mixer kolorowy.
4. dodać izolację / obudowę z uchwytami. Chociaż do ciężkich i wymagających (nylon, guma) wydruków nadal stosować będę Prusę.

_________________
Pozdrawiam
Przemek


Góra
 Zobacz profil Wyślij e-mail  
 
 Tytuł: Re: Drukarka 3D / CNC - WaterGate
PostNapisane: środa, 18 października 2017, 11:58 
Offline
modelarz
Avatar użytkownika

Dołączył(a): wtorek, 3 stycznia 2017, 09:32
Posty: 823
Wiek: 42
Lokalizacja: Warszawa
Wczoraj nie było zabawy z dużą drukarką - bo ogarniałem inny temat.

Ale oto obiecane fotki:
zremiksowany ekstruder:
Obrazek

Do tego drugi - uzbrojony tylko w łożyska.
Obrazek

Tak wygląda sama głowica z chłodzeniem anty-przeciągowym:
Obrazek
Czerpie powietrze na dużo wyższej wysokości, ma dodany kołnierz i do tego z tyłu wylot jest skierowany pionowo do góry.
W środku siedzi klasyczny J-head z ali.

Brak postępów z Watergatem wynika z próbami druku gumą z dyszą o średnicy 0.2mm:
Obrazek

Obrazek
Rozmiar 20 x 20mm.
Mocowanie do Runcam Micro - oryginalna obudowa pękła w połowie i nie trzyma się obiektyw... :geek:

_________________
Pozdrawiam
Przemek


Góra
 Zobacz profil Wyślij e-mail  
 
 Tytuł: Re: Drukarka 3D / CNC - WaterGate
PostNapisane: piątek, 20 października 2017, 09:38 
Offline
modelarz
Avatar użytkownika

Dołączył(a): wtorek, 3 stycznia 2017, 09:32
Posty: 823
Wiek: 42
Lokalizacja: Warszawa
Na polu drukarki nic się nie zmieniło... oprócz tego, że przyszły 2 kolejne silniki 1.3A (będą 4 ekstrudery).
Weekend zapowiada się pracowicie.

Natomiast w dziedzinie obudowy do runcama - do 7 razy sztuka :P
Obrazek

Obrazek

Wzmocniona, porzerzona, ulepszona z wklejonymi nakrętkami pasuje jak ulał. Nie wymaga nawet pierścienia kontrującego obiektyw.
Obrazek

_________________
Pozdrawiam
Przemek


Góra
 Zobacz profil Wyślij e-mail  
 
 Tytuł: Re: Drukarka 3D / CNC - WaterGate
PostNapisane: poniedziałek, 23 października 2017, 08:33 
Offline
modelarz
Avatar użytkownika

Dołączył(a): wtorek, 3 stycznia 2017, 09:32
Posty: 823
Wiek: 42
Lokalizacja: Warszawa
Miał być druk wielokolorowy, ale skończyło się na wydrukowaniu i zamocowaniu mixera:

Obrazek

Obrazek

Pierwsza wersja miała aż 10cm długości co w połączeniu z długością samej dyszy oznaczałoby konieczność retrakcji ok 20cm filamenty między zmianami koloru. Więć skróciłem go o połowę - ma teraz ok 5cm. Miał być drukowany w jednym pojdejściu, ale postanowiłem wydrukować go w dwóch połówkach, W ten sposób można poczyścić ewentualnie środek i zawsze jakby co to jest "serwisowalny".

Ekstruder nr 2 już zmontowany i czeka na przykrecenie do drukarki. Swoją drogą muszę wymyślić jakiś oryginalny sposób na mocowanie 4 rolek na drukarce.

Co do samego druku w 4 kolorach i odpowiedniego slicera.
To z tego co się orientowąłem CURA posiada zautomatyzowany proces 2 kolorowy i ma tzw. "priming tower" gdzie odbywa się uzbrajanie dyszy w nowy kolor. Gdyby rozchodziło się o drukowanie tylko w 2 kolorach to pewnie na potrzeby druku przesiadł bym się na Cure.

Natomiast ja przyzwyczajony do Slic3ra musiałem szukać dalej... I znalazłem:
https://github.com/makertum/Multi-Extru ... for-Slic3r

Polega to na odpowiednim postprocesingu oryginalnego g-code ze Slic3ra.
Następuje odpowiednie wstrzyknięcie kodu odpowiedzialnego za "budowę" wież i zmianę koloru - włączając w to odpowiednią retrakcję.

Co do stanu drukarki: plus do sterownika podłączony i stół grzeje.
Do 88st rozgrzewa się w ok 10 minut. Potem zwalnia do tego stopnia, że do 95st potrzebuje kolejnych 10 minut.
Jest to niekorzystne - więc stosuję trick opracowany przy pierwszej drukarce - kładę na stół arkusz grubej tekrury. 100st osiąga bezproblemowo w mniej niż 10 minut. Gdybym zapomniał zdjąć arkusz to dysza sama go zsunie gdy stół będzie jechał do z-min - ale nie polecam tego rozwiązania.

Co do druku na cieniutkim 2mm szkle z antyramy - działa bez problemu. Nic nie pęka.

Na razie drukuję na silnikach 1.3A - bez przesiadki na 1.7A.

Postanowiłem, że przeprowadze testy tych silników - może przyda się potomnym. Do tego celu narysowałem już kółko o średnicy 5cm do mocowania na wale. I do sznurka mocować będę ciężarki. Postaram się narysować jakieś krzywe momentu trzymającego i momentu silników w zależności od prądu na sterowniku i zadanej prędkości i może jeszcze liczby kroków.

Do listy To Do należy dopisać poprawienie napinacza paska osi X, bo się pasek zsuwa z łożyska i trochę obciera obudowę. Muszę odpalić "dremelka" i poszerzyć wycięcie na tyle aby weszły dwa łożyska obok siebie.
Do wyregulowania jest też proces retrakcji, bo na wydrukach zostawia mi "bloby".

_________________
Pozdrawiam
Przemek


Góra
 Zobacz profil Wyślij e-mail  
 
 Tytuł: Re: Drukarka 3D / CNC - WaterGate
PostNapisane: środa, 25 października 2017, 12:14 
Offline
modelarz
Avatar użytkownika

Dołączył(a): wtorek, 3 stycznia 2017, 09:32
Posty: 823
Wiek: 42
Lokalizacja: Warszawa
W temacie drukarki niewiele się zmieniło - oprócz tego że drukuje.

Dla kolegi z sąsiedniego forum powstał taki łącznik gaźnika do silnika benzynowego:
Obrazek

Wysłany dzisiaj na testy do przymiarki.

Nadal mam problem z retrakcją.
Obrazek

Po pierwsze primo - za dużo włosków (temperatura 235 co na ABS i tak raczej jest nisko). Po drugie primo - zawsze gdy zaczyna wydruk podaje za dużo filamentu... Zewnętrzna powierzchnia wyszła super. Ale widać po prawej stronie otworu że jest takie zgrubienie - w tym miejscu zaczynał się wydruk każdej warstwy i tam ewidentnie jest za dużo plastiku... Akurat w tym przypadku to żaden problem - wystarczyło przeszlifować powierzchnię kontaktową, bo i tak warstwy były nie do zaakceptowania na potrzeby uszczelnienia. Ale nie wiem co zmienić. Mam ustawione "extra length on restart" na 0.0mm - i nie chce ustawiać wartości ujemnych aby nie było problemu z dziurami w wydruku.

Moja Prusa chwilowo jest wyłączona po tym jak przy próbach druku dyszą 0.2mm "coś nie pykło" z załadunkiem filamentu i teraz blokuje się. Muszę rozkręcić ekstruder i upewnić się że rurka teflonowa w środku jest cała i że dobrze jest wszystko skręcone.

_________________
Pozdrawiam
Przemek


Góra
 Zobacz profil Wyślij e-mail  
 
 Tytuł: Re: Drukarka 3D / CNC - WaterGate
PostNapisane: czwartek, 26 października 2017, 13:52 
Offline
modelarz
Avatar użytkownika

Dołączył(a): wtorek, 3 stycznia 2017, 09:32
Posty: 823
Wiek: 42
Lokalizacja: Warszawa
Już miałem kupować małe osłony kablowe do drukarki w rozmiarze 7 x 15 (bo obecnie posiadane 10x20 są trochę za duże):
https://pl.aliexpress.com/item/Free-Shi ... 87887.html

gdy znalazłem to:
Obrazek
https://www.thingiverse.com/thing:2607130

Genialne w swojej prostocie. Potrzebujesz dołożyć extra przewód - proszę bardzo...

_________________
Pozdrawiam
Przemek


Góra
 Zobacz profil Wyślij e-mail  
 
 Tytuł: Re: Drukarka 3D / CNC - WaterGate
PostNapisane: czwartek, 2 listopada 2017, 11:43 
Offline
modelarz
Avatar użytkownika

Dołączył(a): wtorek, 3 stycznia 2017, 09:32
Posty: 823
Wiek: 42
Lokalizacja: Warszawa
Na chwilę obecną postawiłem obydwie drukarki obok siebie, na potrzeby druku większego projektu:
Obrazek

_________________
Pozdrawiam
Przemek


Góra
 Zobacz profil Wyślij e-mail  
 
 Tytuł: Re: Drukarka 3D / CNC - WaterGate
PostNapisane: poniedziałek, 4 grudnia 2017, 15:16 
Offline
modelarz
Avatar użytkownika

Dołączył(a): wtorek, 3 stycznia 2017, 09:32
Posty: 823
Wiek: 42
Lokalizacja: Warszawa
Po miesiącu pracy na nowej drukarce mam 2 spostrzeżenia, z czego jedno może przydać się potomności:

1. To dziwna niekompatybilność Marlina i Slicera - występująca przy kilku ekstruderach.
Już mówię co było nie tak i jak sobie z tym poradziłem:
W Marlinie mam włączoną funkcje single nozzle - czyli grzejemy tylko jedną grzałkę - niezależnie od tego ile mam podajników. Przynajmniej tak to powinno działać.
Więc w Slic3rze zaznaczam obiekt po dwukrotnym kliknięciu zaznaczam, że chcę drukować tylko przy użyciu "ekstrudera" nr 2.
Startuję wydruk, czekam chwilę aż stół rozgrzeje się. Zaczyna się zerowanie i patrzę - nastawiona temperatura dyszy pozostaje 0C. Myślę sobie - dobra - może jakiś błąd w ustawieniu filamentu. Pauzuję wydruk i podkręcam ręcznie w ustawieniach na wyświetlaczu. Temperatura szybko się stabilizuje i wznawiam. Jakie jest moje zdziwienie gdy nagle wywala błąd - rozgrzanie nieudane. Ku#@. Dobra - pidowanie, sprawdzanie nastaw filamentu itd. I znowu to samo.
Zajrzałem więc do G-code. Gdy wybieram ekstruder 2 to Slic3r z automatu dodaje T1 (T0 dla Ekstrudera nr 1) przy nastawach. Marlin powinien to zinterpretować poprawnie - ale najwyraźniej coś nie pykło. Na razie ręcznie wycinam T1 w nastawach temperatur i śmiga jak trzeba.

Spostrzeżenie nr 2 dotyczące cienkiej szybki do drukowania.
Ogólnie paten spisuje się bardzo dobrze. Były pewne obawy czy dobrze będzie się drukować na takiej cieniźnie. Czy nie pęknie, Czy np w przypadku trochę krzywego stołu nie będzie problemów z krzywizną (np wklęsłość/wypukłość). Ale wszystko było Ok. Największy problem jaki na razie napotkałem (walczyłem całą niedzielę) związany jest z połączeniem stołu MK3 (z tym wspomnianym wycięciem na środku) i grubości szkła.

Ustawiłem wydruk, ABS, stół 105st. Bez nakrycia stół nagrzewa się całą wieczność. Po nakryciu kawałkiem tektury - 5-10minut. Druk startuje, aby po wykonaniu połowy większego wydruku nagle stanąć z błędem - rozgrzewanie nieudane. Kurczaki - znowu to samo co z dyszą.

Okazało się, że mocy w grzałce jest wystarczająco do utrzymywania temperatury 105 odkrytego stołu. Wystarczy, że grzałka przestaje pracować a cienkie szkło oraz sama grzałka szybko zaczyna się schładzać. Gdy więc część wydruku znalazła się dokładnie nad miejscem pomiaru temperatury a głowica zaczęła kłaść gorący plastik i temperaturze 235st, system mierzył osiągniętą temperaturę i przestawał grzać stół. Wystarczyło, że po 20-30 sekundach dysza odjeżdżała a stół miał już temperaturę 100C i pomimo załączenia grzania nie był w stanie podnieść temperatury i marlin wywalał błąd.

Mam kilka pomysłów na rozwiązanie:
1. Ustawiać wydruk nie na środku.
2. Odsunąć termistor od szyby
3. Dać grubszą szybę
4. Zmienić firmware - logikę która dopuszczałaby większą odchyłkę temperatury
5. nie drukować z ABS...
6. dodać izolację / komorę dookoła drukarki ab stół nie wychładzał się tak szybko. Próbowałem z folią bąbelkową dookoła, ale to za mało)

_________________
Pozdrawiam
Przemek


Góra
 Zobacz profil Wyślij e-mail  
 
 Tytuł: Re: Drukarka 3D / CNC - WaterGate
PostNapisane: środa, 6 grudnia 2017, 19:52 
Offline
modelarz
Avatar użytkownika

Dołączył(a): środa, 10 grudnia 2014, 21:58
Posty: 804
Wiek: 48
Lokalizacja: Opole
Bardzo fajna ta twoja maszynka, zaciekawił mnie laser który pokazujesz powyżej. Powiedz jakie materiały da się tym obrabiać/ciąć , i tak doszło do mnie że chyba używanie lasera w domu chyba odpada ze względu na smrodek ;-)

_________________
_____________________________
Pozdrawiam
Jak się nie ma ,co się lubi , to się to buduje


Góra
 Zobacz profil Wyślij e-mail  
 
 Tytuł: Re: Drukarka 3D / CNC - WaterGate
PostNapisane: czwartek, 7 grudnia 2017, 11:29 
Offline
modelarz
Avatar użytkownika

Dołączył(a): wtorek, 3 stycznia 2017, 09:32
Posty: 823
Wiek: 42
Lokalizacja: Warszawa
Lasera nie kupiłem. Rozważałem - zamiast wrzeciona, które dosyć mocno hałasuje, ale finalnie nie kupiłem. Może kiedyś.

_________________
Pozdrawiam
Przemek


Góra
 Zobacz profil Wyślij e-mail  
 
 Tytuł: Re: Drukarka 3D / CNC - WaterGate
PostNapisane: poniedziałek, 29 stycznia 2018, 09:13 
Offline
modelarz
Avatar użytkownika

Dołączył(a): wtorek, 3 stycznia 2017, 09:32
Posty: 823
Wiek: 42
Lokalizacja: Warszawa
Drukareczka drukuje.
Co prawda nie zrobiłem wszystkich zaplanowanych akcji z listy To-Do - ale pewnie pewnego dnia to nastąpi.

Wczoraj syn namówił mnie na szybką podmiankę na frezarkę. Zmiana wrzeciona trwała 2 minuty. Generowanie g-codu, kombinowanie jak proces ma być powtarzalny, ustawianie wszystkiego, przeloty na sucho itd itp ok 4 godziny i potem samo cięcie - 7 minut. A wszystko po to aby z ramienia ZMR wyciąć ramie do prototypowej wersji ramki super lite :)

Obrazek

_________________
Pozdrawiam
Przemek


Góra
 Zobacz profil Wyślij e-mail  
 
 Tytuł: Re: Drukarka 3D / CNC - WaterGate
PostNapisane: środa, 3 kwietnia 2019, 05:44 
Offline
modelarz
Avatar użytkownika

Dołączył(a): wtorek, 3 stycznia 2017, 09:32
Posty: 823
Wiek: 42
Lokalizacja: Warszawa
Cześć wszystkim.

Przez ten cały okres drukarka drukowała sobie coś raz na jakiś czas. Wnioski mam 2: kupione silniki są tragiczne i nie dopasowane do tak dużej maszyny. Albo piszczą na postoju albo strasznie warczą przy dużych prędkościach. Pewnie zaprojektowane były do pracy z małymi prędkościami. Do tego na osi Z mam śruby 10mm a silniki sterowane z jednego sterownika. Powoduje to że przy próbie szybszych ruchów osią Z silniki gubią kroki - i mam regularną zabawę w poziomowanie bramy. Ale przy prędkościach na poziomie 50mm/s było ok. I w miarę nieźle spisywała się w formie frezarki.

Dwa: przez cały ten czas nie mogłem ogarnąć problemu z zostawianym blobem na końcu każdego ruchu. Linear advance nie pomagał. Ustawiłem nawet chore wartości parametru K rzędu 250 i jedyne co się zmieniało to jak bardzo silnik ekstrudera dostawał w tyłek. W związku z tym zakupiłem na Ali ekstruder BMG-podobny i wczoraj nastąpiła transplantacja:


Załączniki:
20190403_000634.jpg
20190403_000634.jpg [ 2.58 MiB | Przeglądane 6924 razy ]

_________________
Pozdrawiam
Przemek
Góra
 Zobacz profil Wyślij e-mail  
 
 Tytuł: Re: Drukarka 3D / CNC - WaterGate
PostNapisane: środa, 3 kwietnia 2019, 07:15 
Offline
modelarz
Avatar użytkownika

Dołączył(a): poniedziałek, 25 stycznia 2016, 13:16
Posty: 3703
Wiek: 58
Lokalizacja: Winnica k/Pułtuska
japim napisał(a):
...zakupiłem na Ali ekstruder BMG-podobny...

W wersji direct powinien się sprawdzić. Ja na bowdenie miałem same problemy, i go sprzedałem... bez straty :mrgreen:

_________________
Pozdrawiam, Artur


Góra
 Zobacz profil Wyślij e-mail  
 
 Tytuł: Re: Drukarka 3D / CNC - WaterGate
PostNapisane: środa, 3 kwietnia 2019, 09:18 
Offline
modelarz
Avatar użytkownika

Dołączył(a): wtorek, 3 stycznia 2017, 09:32
Posty: 823
Wiek: 42
Lokalizacja: Warszawa
Tak - nawet widziałem to ogłoszenie gdy szukałem opinii o tym jak ten ekstruder się spisuje:)
Ja w tej cenie kupiłem 2 :) I wygląda na to ze kupie jeszcze minimum 1.

Zamocowałem jako direct - nawet nie musiałem drukować żadnych dodatkowych elementów - wykorzystałem tylko "klocki" które chomikowałem w uniwersalnej skrzyni przydasi drukarkowych.

Na szybko puściłem wydruk i poszło :) tylko zapomniałem przestawić liczbę kroków na 415 i wyszła mała (tylko 30% :D ) underextrusion. Dzisiaj ciąg dalszy zabawy.

Mi jakoś bowden nie podpasował. W kartezjańskich układach z ciężkim łożem nie ma właściwie żadnych korzyści. Może jak będę robił któregoś dnia CoreXY to rozważę powrót.

Dawno temu bawiłem się w głowicę chłodzoną wodą do pracy w super wysokiej temperaturze i w zamkniętej i grzanej komorze (Nylon, PEEK itd). wtedy bałem się , że silnik ekstrudera nie podoła pracy. Ale przez 3lata jakoś radziłem sobie bez tego i traktuję to jako ciekawostkę.

_________________
Pozdrawiam
Przemek


Góra
 Zobacz profil Wyślij e-mail  
 
 Tytuł: Re: Drukarka 3D / CNC - WaterGate
PostNapisane: piątek, 19 kwietnia 2019, 09:58 
Offline
modelarz
Avatar użytkownika

Dołączył(a): wtorek, 3 stycznia 2017, 09:32
Posty: 823
Wiek: 42
Lokalizacja: Warszawa
Zrobiłem mały upgrade maszyny. Wymieniłem silniki na osi X i Y na Novomotec 42SH60-2004.
Najbliższe co o nich znalazłem to to:
https://cdn.shopify.com/s/files/1/0887/ ... C_RevA.pdf

Wyglądają zacnie i tak też pracują. 0.9Nm trzącha ciężkim stołem aż miło... oczywiście z efektami ubocznymi.
Pytanie - jaki byście polecili dobry cichy sterownik, który ogarnie 2A do tego silnika. TMC2130? Na podstawowym A4488 idzie ale hałasuje. No i dobrze aby był plug-and play. Nie interesują mnie zabawy w sterowanie po UART, SPI czy co tam dalej - jeszcze nie. To ma być proste i głupoodporne.

_________________
Pozdrawiam
Przemek


Góra
 Zobacz profil Wyślij e-mail  
 
 Tytuł: Re: Drukarka 3D / CNC - WaterGate
PostNapisane: piątek, 26 kwietnia 2019, 09:56 
Offline
modelarz
Avatar użytkownika

Dołączył(a): wtorek, 3 stycznia 2017, 09:32
Posty: 823
Wiek: 42
Lokalizacja: Warszawa
Nikt? Nic?

No cóż. Kupiłem na próbę 2 szt TMC2208. Wrzucę i zobaczę jak będzie śmigać. Jak będą za małe to wylądują w mojej Prusie i3 z normalnymi silnikami.

_________________
Pozdrawiam
Przemek


Góra
 Zobacz profil Wyślij e-mail  
 
Wyświetl posty nie starsze niż:  Sortuj wg  
Utwórz nowy wątek Odpowiedz w wątku  [ Posty: 37 ] 

Strefa czasowa: UTC + 1


Kto przegląda forum

Użytkownicy przeglądający ten dział: Brak zidentyfikowanych użytkowników i 10 gości


Nie możesz rozpoczynać nowych wątków
Nie możesz odpowiadać w wątkach
Nie możesz edytować swoich postów
Nie możesz usuwać swoich postów
Nie możesz dodawać załączników

Szukaj:
Skocz do:  

118,261,546 Wyświetlone Powered by phpBB © 2000, 2002, 2005, 2007 phpBB Group
Przyjazne użytkownikom polskie wsparcie phpBB3 - phpBB3.PL